• ประเมินไทยในฐานะประธานอาเซียน 2019
• ประธานาธิบดีทรัมป์จะถูกถอดถอนตามรัฐธรรมนูญหรือไม่ [นาที 30]
ประเมินไทยในฐานะประธานอาเซียน 2019 | ประธานาธิบดีทรัมป์จะถูกถอดถอนตามรัฐธรรมนูญหรือไม่
วันที่ 7 พฤศจิกายน 2562
ประเมินไทยในฐานะประธานอาเซียน 2019
การประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ 35 ประเทศไทย
• ย้อนกลับไปเมื่อปี 2018 ตอนที่ประเทศไทยรับไม้ต่อการเป็นประธานอาเซียนจากสิงคโปร์ ความคาดหวังของคนต่อการที่ไทยเป็นประธานอาเซียนอยู่ระดับกลางและต่ำ ทำไม?
• ประเมินไทยเปลี่ยนไป ผลลัพธ์ที่เป็นรูปธรรมหลังจากการประชุมสุดยอดอาเซียน
ภาพ: https://asean.org/
RCEP อยากทำให้สำเร็จ แต่ยังไม่สำเร็จ
RCEP ข้อตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค (Regional Comprehensive Economic Partnership)
เป็นแผนความตกลงเกี่ยวกับเขตการค้าเสรีระหว่าง 10 ชาติสมาชิกอาเซียน และ 6 ชาติคู่เจรจา ได้แก่ จีน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ อินเดีย ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์
• อินเดียตัดสินใจที่ไม่ลงนามในข้อตกลง RCEP เนื่องจากปัญหาภายในของอินเดียที่ยังไม่พร้อมเรื่องความสามารถในการแข่งขัน
• หลายคนเข้าใจผิดคิดว่า RCEP ริเริ่มโดยจีน ทั้งที่จริงแล้ว RCEP เป็นความร่วมมือที่ริเริ่มโดยอาเซียน ซึ่งต้องการสะท้อนความเป็นแกนกลางของอาเซียนในการเป็นผู้กำหนดว่าต้องการเจรจาเรื่องอะไร
• อาเซียน 10 ประเทศตกลงที่จะเปิดเขตการค้าเสรีกับประเทศคู่เจรจา 6 ประเทศ (ซึ่งมีเขตการค้าเสรีด้วยกันอยู่แล้ว) ได้แก่ จีน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ อินเดีย ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ แต่คนมักลืมไปว่า อินเดียกับจีนยังไม่มีเขตการค้าเสรีระหว่างกัน นั่นจึงเป็นอุปสรรคสำคัญต่อการเจรจาเรื่องต่างๆ
• แม้อินเดียตัดสินใจถอนตัวจากข้อตกลง RCEP (ลงนามไป 15 ประเทศ) แต่อาเซียนก็เข้าใจข้อกังวลของอินเดีย บอกว่าพร้อมเมื่อไรค่อยกลับมา ข้อกังวลของอินเดียคืออะไร
• RECP เขตการค้าเสรี (ที่คาดว่าใหญ่ที่สุดในโลก) จะไปได้ไกลแค่ไหน
• ข้อสังเกตเพิ่มเติม >> ในการประชุมครั้งนี้ไม่มีการพูดถึงแนวปฏิบัติในทะเลจีนใต้ เรื่องนี้เป็นเรื่องสำคัญ เป็นความขัดแย้งที่สามารถทำลายเสถียรภาพในภูมิภาคนี้ได้
ภาพ: https://asean.org/
ทรัมป์ (ไม) ไม่มา...อย่าคิดว่าไม่สำคัญ
การที่ประธานาธิบดีสหรัฐ โดนัลด์ ทรัมป์ ส่งเจ้าหน้าที่ระดับที่ปรึกษาด้านความมั่นคงมาร่วมการประชุมสุดยอดอาเซียนครั้งนี้ ไม่ได้หมายความว่าภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ไม่สำคัญกับสหรัฐ ภูมิภาคนี้สำคัญกับสหรัฐอย่างมากทั้งด้านเศรษฐกิจและความมั่นคง การที่ประธานาธิบดีทรัมป์ไม่มา ไม่ใช่ไม่ให้เกียรติ แต่ตอนนี้สมาธิของทรัมป์คงมุ่งอยู่ที่จะรักษาตำแหน่งเก้าอี้ประธานาธิบดี (จากกระบวนการถอดถอน) ได้อย่างไร
ประธานาธิบดีทรัมป์จะถูกถอดถอนตามรัฐธรรมนูญสหรัฐหรือไม่ [นาที 30]
สภาผู้แทนราษฎรสหรัฐลงมติเดินหน้ากระบวนการไต่สวนเพื่อพิจารณาถอดถอนประธานาธิบดีทรัมป์ออกจากตำแหน่ง
ตุลาคม 2019 กระบวนการถอดถอนคืบหน้าไปถึงไหนแล้ว
• อดีตประธานาธิบดีสหรัฐที่เคยเข้าสู่กระบวนการถอดถอน
• คำให้การของเจ้าหน้าที่ระดับสูงกระทรวงการต่างประเทศสอดคล้องกับจดหมายร้องเรียนของ Whistleblower
• ต้องพิสูจน์ให้ได้ว่าประธานาธิบดีทรัมป์ใช้ Abuse of power คือใช้อำนาจที่มีในตำแหน่งประธานาธิบดี เพื่อผลประโยชน์ของตัวเอง
• ความหมายของ Abuse of power ตามรัฐธรรมนูญสหรัฐอเมริการะบุว่า ประธานาธิบดี รองประธานาธิบดี และเจ้าหน้าที่บริหารชั้นสูงจะต้องถูกถอดออกจากตำแหน่งหากใช้อำนาจที่มีในทางที่ผิด ไม่จำเป็นต้องเป็นคดีอาญาเสมอไป!
• ตัวอย่างกรณีที่ไม่ใช่ความผิดทางอาญา แต่เป็นเรื่องการใช้อำนาจในทางที่ผิดและเข้าสู่กระบวนการถอดถอน
• อยากเข้าใจรัฐธรรมนูญสหรัฐ ต้องเข้าใจประวัติศาสตร์การร่างรัฐธรรมนูญสหรัฐ การนำบทบัญญัติมาบังคับใช้มีบริบทและความหมายอย่างไร
• แม้สภาผู้แทนราษฎรตัดสินว่าผิด ยังต้องเดินหน้าต่อที่วุฒิสภา ซึ่งต้องได้เสียง 2 ใน 3 (67 จาก 100 คน) จึงจะถอดถอนประธานาธิบดีได้อย่างแท้จริง เพื่อให้เป็นความเห็นพ้องต้องกันและไร้ความเคลือบแคลงใจ แต่โอกาสเป็นไปได้ยากเหลือเกิน เพราะเสียงข้างมากในสภาสูงขณะนี้เป็นของพรรครีพับลิกัน
รายการรัฐศาสตร์สู่สังคม
ศาสตราจารย์กิตติคุณ ดร.ไชยวัฒน์ ค้ำชู และ ผศ.ดร.ปราณี ทิพย์รัตน์ ภาควิชาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
