ข้อตกลง AUKUS และ The Quad Summit: นัยยะต่อพลวัตการแข่งกันของมหาอำนาจในอินโด-แปซิฟิก

คือข้อตกลงด้านความมั่นคงระหว่างออสเตรเลีย-สหราชอาณาจักร-สหรัฐอเมริกา ประเด็นที่น่าจับตาคือ สหรัฐขายเรือดำน้ำพลังงานนิวเคลียร์ให้ออสเตรเลีย ทำให้ออสเตรเลียยกเลิกสัญญาที่จะซื้อเรือดำน้ำจากฝรั่งเศส

1. ออสเตรเลียจะกลายเป็นเครื่องมือของสหรัฐในการดูแลน่านน้ำในทะเลจีนใต้หรือไม่
2. ข้อตกลงนี้ทำให้ประเทศพันธมิตรฝ่ายเสรีนิยมแตกคอกันเองหรือไม่ เพราะการยกเลิกซื้อเรือดำน้ำจากฝรั่งเศสของออสเตรเลีย ทำให้ฝรั่งเศสสูญเสียรายได้มหาศาล ขณะเดียวกันฝรั่งเศสก็เป็นพันธมิตรสำคัญของสหรัฐ

1. ข้อตกลง AUKUS และ The Quad Summit เชื่อมโยงกับยุทธศาสตร์อินโดแปซิฟิกในแง่ภูมิรัฐศาสตร์กับภูมิเศรษฐศาสตร์ เรื่องนี้หมายความว่าอย่างไรและสำคัญเพียงใดต่อการแข่งกันของมหาอำนาจ
2. การรวมหัวกันของประเทศพันธมิตรตะวันตก เพื่อต้องการยับยั้งการขยายอำนาจของจีน

ข้อตกลง AUKUS โยงกับอินโด-แปซิฟิก ทำไมเป็นเรื่องภูมิรัฐศาสตร์กับภูมิเศรษฐศาสตร์ด้วย (นาที 4)
• ภูมิรัฐศาสตร์ = ที่ตั้งของภูมิศาสตร์ที่มีผลต่อการเมืองและความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ
• ภูมิเศรษฐศาสตร์ = การใช้เศรษฐกิจเป็นเครื่องมือตอบสนองผลประโยชน์แห่งชาติ

ความสำคัญของอินโด-แปซิฟิก (นาที 10)
• อินโด-แปซิฟิกเป็นภูมิภาคที่มีการเติบโตทางเศรษฐกิจเร็วที่สุดในโลกและทิ้งห่างภูมิภาคอื่น
• ที่ตั้งของอินโด-แปซิฟิกเชื่อมโยงกับเส้นทางเดินเรือสำคัญ นั่นคือ ทะเลจีนใต้ ที่จีนพยายามควบคุมอยู่เกือบทั้งหมด
• ยุทธศาสตร์การทหารและเศรษฐกิจในอินโด-แปซิฟิก ก็เพื่อต้องการคานอำนาจจีน
• อินโด-แปซิฟิกกับทะเลจีนใต้เชื่อมโยงกัน ประเทศตะวันตกรุมกินโต๊ะจีนเรื่องทะเลจีนใต้

จีนกับออสเตรเลีย (นาที 19)
• จีนไม่พอใจออสเตรเลียชัดเจน มีการใช้มาตรการทางเศรษฐกิจตอบโต้ออสเตรเลีย
• เรือดำน้ำพลังงานนิวเคลียร์ อาวุธสำคัญเพื่อใช้ป้องปรามการใช้อำนาจของจีนในทะเลจีนใต้
• หนังสือ Peril เขียนโดย Bob Woodward และ Robert Costa วิเคราะห์เบื้องหน้าเบื้องหลังปลายยุครัฐบาลประธานาธิบดีทรัมป์ ที่พอรู้ว่าน่าจะแพ้การเลือกตั้ง ก็พยายามสร้างสถานการณ์ระหว่างประเทศให้ตึงเครียด
• โลกยุคใหม่ไม่ใช้อาวุธต่อสู้ห้ำหั่นกันแล้ว เพราะต่างฝ่ายต่างมีเทคโนโลยีพอๆ กัน ถ้าสู้ อาจบรรลัยด้วยกันทั้งหมด แต่จะใช้อำนาจทางเศรษฐกิจมาเป็นเครื่องมือตอบสนองผลประโยชน์แห่งชาติ รวมถึงดำเนินนโยบายต่างประเทศในการหาพันธมิตรเข้ามาเป็นพวกตน

UNGA การประชุมสมัชชาใหญ่สหประชาชาติ (นาที 31)
ประเด็นสำคัญจากการกล่าวคำปราศรัยของผู้นำ 2 คน คือ สี จิ้นผิง (จีน) และ โจ ไบเดน (สหรัฐ) ความเหมือนและความแตกต่าง

รายการรัฐศาสตร์สู่สังคม
ศาตราจารย์กิตติคุณ ดร.ไชยวัฒน์ ค้ำชู และ ผศ.ดร.ปราณี ทิพย์รัตน์ ภาควิชาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย