• 70 ปี สาธารณรัฐประชาชนจีน บนเส้นทางประวัติศาสตร์ก่อนก้าวสู่บัลลังก์มหาอำนาจ [นาที 3]
• เปิดโปงบทสนทนา ทรัมป์-ผู้นำยูเครน กระบวนการถอดถอนประธานาธิบดีสหรัฐจะเกิดขึ้นไหม [นาที 25.30]

1 ตุลาคม ค.ศ. 2019 ครบรอบ 70 ปีแห่งการสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีน
ปี 1949-2019 บนเส้นทางการพลิกโฉมหน้าประวัติศาสตร์สาธารณรัฐประชาชนจีน

• สี จิ้นผิงต้องการแสดงให้เห็นว่าจีนยิ่งใหญ่ ไม่มีพลังใดที่จะมาฉุดรั้งความก้าวหน้าของจีนได้อีกต่อไป

• นโปเลียน จักรพรรดินักรบผู้ยิ่งใหญ่ของฝรั่งเศส เคยบอกชาวโลกไว้เมื่อประมาณ 180 ปีที่แล้ว อย่าปลุกให้จีนตื่น จีนตื่นขึ้นเมื่อไร จีนจะเขย่าโลก (ทั้งที่ตอนนั้นจีนยังอ่อนแอทุกด้าน)

• สี จิ้นผิง ย้ำกับชาวโลกไม่ต้องวิตก การที่จีนผงาดขึ้นมา จีนจะไม่ก้าวร้าวและเป็นภัยคุกคามต่อชาวโลก (ส่วนใครจะเชื่อหรือไม่ นั่นเป็นอีกเรื่องหนึ่ง)

• ใครจะเชื่อว่าวันนี้จีนจะผงาดขึ้นจากประเทศที่ยากจนและอ่อนแอในปี 1949

• ภาพกว้างพัฒนาการ 70 ปีของจีน >> จากประเทศที่เคยอดอยาก >> เกิดความโกลาหลทางการเมือง >> เติบโตทางเศรษฐกิจอย่างรวดเร็ว >> จีนมั่งคั่งอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน

• พรรคคอมมิวนิสต์จีนมีชัยชนะเหนือพรรคก๊กมินตั๋งที่สนับสนุนโดยตะวันตก
1 ตุลาคม ค.ศ. 1949 เหมา เจ๋อตงก่อตั้งสาธารณรัฐประชาชนจีน

• แนวทางการพัฒนาประเทศของเหมา เจ๋อตง ใช้ลัทธิมาร์กซิสม์เป็นเป้าหมาย เพื่อสร้างความเท่าเทียมและลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำระหว่างคนรวยกับคนจน

• เติ้ง เสี่ยวผิง และ หลิว เส้าฉี ไม่เห็นด้วยกับแนวทางของเหมา เจ๋อตง

• ความล้มเหลวของนโยบายก้าวกระโดดครั้งยิ่งใหญ่ (Great Leap Forward) ของเหมา เจ๋อตงที่อยากพัฒนาประเทศให้เป็นอุตสาหกรรม ผลคืออุตสาหกรรมไม่ได้พัฒนาขึ้น เกษตรกรรมมีผลผลิตไม่เพียงพอ เกิดปัญหาอดอยาก มีคนอดตายไม่ต่ำกว่า 20 ล้านคน

• เหมา เจ๋องตงรู้แล้วว่าเสียท่า ความเป็นผู้นำเริ่มถูกท้าทาย เพื่อรักษาอำนาจและรักษาการปฏิวัติให้เป็นไปต่อเนื่องจึงเกิดการปฎิวัติวัฒนธรรม

• สิ่งที่อยู่เบื้องหลังการปฏิวัติวัฒนธรรม >> การต่อสู้กันทางแนวความคิดและเบี่ยงเบนเพื่อให้อุดมการณ์คอมมิวนิสต์ยังคงอยู่

• หลังจากเหมา เจ๋อตงตาย จีนอยู่ในช่วงเปลี่ยนผ่านอย่างรวดเร็ว สุดท้ายแนวทางของเติ้ง เสี่ยวผิงชนะ

• จะเข้าใจจีนปัจจุบัน ต้องเข้าใจอดีตของจีน

• ปี 1978 เติ้ง เสี่ยวผิง ปฏิรูปประเทศด้วยนโยบาย 4 ทันสมัย สามสิบปีต่อมา จีนเติบโตพรวดพราด

• สี จิ้นผิง ต้องการบรรลุความฝันของจีนให้กลับมายิ่งใหญ่อีกครั้งหนึ่ง

• สาระสำคัญจากสุนทรพจน์ของสี จิ้นผิงในวันฉลองครบรอบ 70 ปี สาธารณรัฐประชาชนจีน

หนังสือ The Hundred-Year Marathon: China's Secret Strategy to Replace America as the Global Superpower
เขียนโดย Michael Pillsbury
ยุทธศาสตร์ 100 ปีของจีน เพื่อก้าวเป็นมหาอำนาจของโลกแทนที่สหรัฐ

ประธานาธิบดีทรัมป์ขอให้ผู้นำยูเครนสืบสวนลูกชายของโจ ไบเดน ด้วยข้อกล่าวหาว่าอาจมีส่วนในการคอร์รัปชัน (โจ ไบเดน เป็นหนึ่งในผู้ที่แข่งขันชิงตำแหน่งประธานาธิบดี 2020)

ต้นตอของเรื่อง
25 กรกฎาคม 2019 ประธานาธิบดีทรัมป์สนทนาทางโทรศัพท์กับผู้นำคนใหม่ของยูเครน และพยายามกดดันผู้นำยูเครนให้สืบสวนลูกชายของโจ ไบเดนว่าอาจมีส่วนพัวพันเรื่องคอร์รัปชัน
"ผมอยากขอให้คุณช่วยผมหน่อย..."

ทำไมทรัมป์ถึงต้องการได้ข้อมูลที่สร้างความเสื่อมเสียให้ตระกูลไบเดน
แรงจูงใจสำคัญมาจากผลโพลล์ที่บอกว่า คะแนนความนิยมในตัวโจ ไบเดนนำประธานาธิบดีทรัมป์ และยังเป็นตัวเต็งที่จะได้เป็นตัวแทนชิงตำแหน่งประธานาธิบดีจากพรรคเดโมเครต อย่างน้อยก็เพื่อกำจัดคู่ต่อสู้ในขั้นแรกไปก่อน

ก่อนหน้านั้น 1 วัน (24 กรกฎาคม) มุลเลอร์ให้ปากคำต่อสภา
ในรายงานของมุลเลอร์มีหลักฐานเชื่อมโยงชัดเจนว่า มีความร่วมมือกันระหว่างรัสเซียกับฝ่ายหาเสียงของประธานาธิบดีทรัมป์เพื่อแทรกแซงการเลือกตั้งสหรัฐ 2016 เพียงแต่ไม่มีหลักฐานพอเพียงที่โยงว่าประธานาธิบดีทรัมป์มีส่วนร่วมมือในการล้วงข้อมูลจากพรรคฝ่ายตรงข้าม (เพราะการกระทำเช่นนี้ผิดกฎหมายอาญาร้ายแรง)

• คดีเก่า (ในรายงานของมุลเลอร์ที่ให้รัสเซียแทรกแซงการเลือกตั้ง 2016) ยังไม่จบ ยังไม่สามารถดำเนินการถอดถอนได้ คดีใหม่นี้ประวัติศาสตร์จะไม่ซ้ำรอยหรือ
• ประธานาธิบดีทรัมป์พูดถึงแต่ให้ดำเนินการกับคู่แข่งทางการเมือง ไม่พูดถึงผลประโยชน์ของสหรัฐ
• ยูเครนจะได้รับความช่วยเหลือทางทหารจากสหรัฐถ้าทำตามสิ่งที่ประธานาธิบดีทรัมป์ต้องการ
• ถ้าเรื่องนี้เป็นจริงและมีหลักฐานชัดเจน ประเด็นที่เชื้อเชิญให้ต่างชาติเข้ามาแทรกแซงการเมืองภายใน (การเลือกตั้ง 2020) เพื่อผลประโยชน์ส่วนตัว ประธานาธิบดีทรัมป์จะโดนข้อหา
1. ทรยศต่อคำสัตย์ปฏิญาณ (ตอนเข้ารับตำแหน่ง) ว่าจะปฏิบัติหน้าที่อย่างซื่อสัตย์สุจริตและปกป้องรัฐธรรมนูญ
2. ทำลายความมั่นคงของสหรัฐ
3. ทำลายความเที่ยงธรรมของการเลือกตั้ง

• สิ่งที่ประธานาธิบดีทรัมป์ทำครั้งนี้เป็นการทรยศต่อชาติ ทำให้ประเด็นความมั่นคงของชาติอยู่ในภาวะล่อแหลม คือเอาความมั่นคงของชาติไปเสี่ยงกับผลประโยชน์ส่วนตัว เอาความช่วยเหลือทางการทหารต่อยูเครนแลกเปลี่ยนกับผลประโยชน์ส่วนตัวทางการเมือง (การเลือกตั้ง 2020)
• คนเริ่มเห็นด้วยกับการไต่สวนเพื่อถอดถอนประธานาธิบดีสหรัฐมากขึ้น
• วุฒิสมาชิกพรรครีพับลิกันคนหนึ่งออกมาโต้ จะถอดถอนในข้อหาประธานาธิบดีคุยโทรศัพท์กับต่างชาติ ช่างไร้สาระ

กระบวนการถอดถอนจะเกิดขึ้นไหม
• แม้มีเสียงคนที่อยากให้ไต่สวนเพื่อถอดถอนเพิ่มขึ้น แต่ขณะนี้ตุลาคม 2019 (เลือกตั้ง 2020) กระบวนการถอดถอนจะเกิดขึ้นไหม
พรรคฝ่ายค้านตั้งไทม์ไลน์ไว้ ไต่สวนให้เสร็จก่อนพฤศจิกายน 2019
• Professor Laurence Tribe (เขียนหนังสือ To End a Presidency) บอกว่าหลักฐานแค่นี้ก็เพียงพอที่จะกล่าวโทษประธานาธิบดีทรัมป์แล้ว
• กระบวนการถอดถอน 1. ไต่สวนเพื่อถอดถอน 2. พิจารณาถอดถอน
• ใช้เสียงข้างมากของสภาล่างเพื่อเข้าสู่กระบวนการไต่สวน
ใช้เสียงข้างมากของสภาสูงเพื่อดำเนินการถอดถอน
• ขั้นตอนการถอดถอนจะต้องได้เสียงจากวุฒิสภา 2 ใน 3 เหตุที่ต้องการขนาดนี้เพราะผู้ร่างรัฐธรรมนูญสหรัฐต้องการให้เป็นไปในลักษณะฉันทามติ ไม่ใช่ถอดถอนกันง่ายๆ หรือถอดถอนกันเอง

รายการรัฐศาสตร์สู่สังคม
ศาสตราจารย์กิตติคุณ ดร.ไชยวัฒน์ ค้ำชู และ ผศ.ดร.ปราณี ทิพย์รัตน์ ภาควิชาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย