สตาบาท มาแตร์ (Stabat mater)
769 views
0
0
"Stabat mater เป็นบทสวด (hymn) ภาษาละตินสรรเสริญคุณพระแม่มารี (Virgin Mary) ซึ่ง ศาสนกวีของยุคกลางรจนาขึ้นในราวคริสต์ศตวรรษที่ 13 ประกอบด้วยบทกวี 12 บท “Stabat mater” เป็นวลีแรกของประโยคแรก ซึ่งมีเนื้อความเต็มว่า Stabat mater dolorosa แปลว่า “พระแม่ทรงประทับยืนนิ่งงัน ด้วยความโศกาอาดูร”"

เนื้อความโดยรวมของบทกวีกล่าวถึง พระแม่มารีผู้ประทับยืนอยู่เบื้องหน้าพระเยซูคริสต์ผู้กำลังถูกตรึงกางเขน (Crucifixion) ท่ามกลางสานุศิษย์ใกล้ชิด พระแม่ทรงประทับยืนอยู่ด้วยความปวดร้าวเหลือที่จะกล่าว และนิ่งงันไปด้วยความสงบ ปลงตก เพราะตระหนักในน้ำพระทัยของพระผู้เป็นเจ้า ว่าสิ่งนี้จำเป็นต้องเกิดขึ้น เพื่อให้พระเยซูคริสต์ บุตรของท่านได้กระทำหน้าที่อันศักดิ์สิทธิ์ในการไถ่ถอนบาปของมวลมนุษย์ และเพื่อแสดงพระมหาเมตตาและพลังความรักในระดับสูงสุดจากการให้อภัยทาน แม้ว่าในการณ์นี้พระองค์จะทรงเจ็บปวดอย่างยวดยิ่ง ร่วมไปกับพระบุตร

กวีผู้รจนาบทกวีนี้เสมือนเป็นตัวแทนของสานุศิษย์ผู้ร่วมอยู่ในเหตุการณ์ และเป็นตัวแทนของหมู่มวลมนุษย์ผู้บาปและอยู่ในข่ายของพลังแห่งพระมหาเมตตาของพระผู้ไถ่ เราต่างรับรู้ได้ถึง พระมหาทรมาน แห่งพระเยซูคริสต์ และเป็นหนึ่งเดียวกับความโศกเศร้าอาดูรและความเจ็บปวดของพระแม่ ข้าพเจ้า (กวี)ขอยืนเคียงข้างพระองค์อยู่เบื้องหน้ากางเขนนี้ และเมื่อวันแห่งการพิพากษามาถึง เมื่อกายเนื้อของข้าพเจ้าแตกดับ ขอพลังแห่งพระมหาเมตตาของ พระเยซูคริสต์เจ้า ผ่านพระกรุณาธิคุณแห่งพระแม่ ช่วยนำพาให้ข้าพเจ้าประสบชัยชนะในหมู่มาร เพื่อดวงวิญญาณของข้าพเจ้าจะได้ก้าวเข้าสู่อาณาจักรสวรรค์อันรุ่งโรจน์

หลังจากบทกวีนี้เป็นที่รู้จักแพร่หลายในประเทศอิตาลี ในคริสต์ศตวรรษที่ 13 ก็มีการนำบทกวีนี้เข้าเป็นส่วนหนึ่งของบทสวดในศาสนพิธีสำคัญ ส่วนทำนองสวดที่ใช้ขับบทสวดดังกล่าว เกิดขึ้นภายหลังอีกกว่าสองศตวรรษถัดมา โดยในชั้นแรกก็ขับร้องกันในลักษณะเพลงสวดแนวทำนองแนวเดียว แบบที่เรียกกันว่า chant จากปลายยุคกลางเป็นต้นมา และนักประพันธ์เพลงยุคต่อๆมาในทุกยุคทุกสมัย ต่างก็แต่ง Stabat mater กันตลอดมา ในลีลาดนตรีต่างๆตามยุคสมัยจวบจนปัจจุบัน

ขอเชิญติดตามรับฟัง Stabat mater หลายบท ในคืนวันอาทิตย์ที่ 26 เมษายนที่จะถึงนี้