Butterfly Lovers Concerto บทนี้ประพันธ์โดย เฉิน กัง และ เหอ จางห้าว นักประพันธ์เพลงร่วมสมัยชาวจีน ทั้งสองท่านร่ำเรียนดนตรีคลาสสิกตะวันตกจากวิทยาลัยการดนตรีแห่งนครเซี่ยงไฮ้

ทั้งสองช่วยกันประพันธ์เพลงนี้ เมื่อปี ค.ศ. 1959 ตั้งแต่สมัยที่ทั้งคู่ยังเรียนที่วิทยาลัย ต่อมาเมื่อนำออกเผยแพร่ เพลงบทนี้ก็มีชื่อเสียงลือเลื่องไปทั่ว ยกย่องกันว่าเป็นเพลงคลาสสิกจีน ร่วมสมัยที่ป๊อบปูลาร์ นิยมบรรเลงและฟังกันมากที่สุดบทหนึ่งตลอดมาเพลงบทนี้นอกจากเนื้อหาเรื่องราวจะอิงตำนานจีนเก่าแก่ ผู้ประพันธ์ยังใช้กลเม็ดเด็ดพรายเชิงดนตรี โดยผสมผสานทางเดี่ยวไวโอลินแบบฝรั่งกับทางบรรเลงของซอจีน ‘เอ้อหู’ และทำนองเพลงหลายทำนองก็อิงทำนองเพลงจากอุปรากรจีน

เพลงบทนี้มีลักษณะเป็นดนตรีพรรณนา (programme music ) คือมีเรื่องราวอยู่เบื้องหลังเสียงเพลง คล้ายเป็นการเล่าเรื่องและสื่ออารมณ์ของท้องเรื่องด้วย ‘เสียงเพลง’ เรื่องราวที่ว่านั้น เป็นตำนานจีนเก่าแก่ว่าด้วยเรื่องราวความรักรันทดใจของหนุ่มสาวนาม ซูหยิงไต้ นางเอกและ เหลียงซานโป้ว พระเอก เรื่องราวที่ได้สดับตรับฟังมาความว่าดังนี้

ซูหยิงไต้ นางเอกของเรานั้นเป็นสตรีมีมานะและทะเยอทะยาน พอเข้าสู่วัยรุ่นเธอ ปลอมตัวเป็นเด็กหนุ่มเพื่อเดินทางไปเรียนหนังสือและสอบจอหงวนที่เมืองหังโจว ระหว่างทางเธอได้พบกับ เหลียงซานโป้ว ชายหนุ่มที่กำลังเดินทางไปหังโจวด้วยจุดประสงค์เดียวกัน ในที่สุด ระหว่างที่เรียนด้วยกันอยู่ 3 ปี ทั้งสองก็ชอบพอสนิทสนมกันจนกลายเป็นเพื่อนรักร่วมน้ำสาบาน อาเหลียง นั้นไม่เคยฉุกใจคิดเลยว่า อันที่จริงเพื่อนรักเป็นสตรี แต่ฝ่าย ซูหยิงไต้ ค่อยๆพัฒนาความรู้สึกมาจนหลงรักอาเหลียงอยู่เงียบๆ ทว่าเธออายและเขินเกินกว่าจะสารภาพกับเขา จนกระทั่งวันหนึ่ง ซูหยิงไต้ ได้รับจดหมายจากบิดาให้กลับบ้านด่วน ทั้งสองเศร้ามากที่ต้องจากกัน อาเหลียง เดินตามมาส่งเพื่อนรักเป็นระยะทางถึง 57 ลี้ (ราว 30 กิโลเมตร) ก่อนจะจากกันที่ศาลาที่พักริมทางด้วยความอาลัย

เมื่อซูหยิงไต้กลับถึงบ้านก็พบว่า บิดาเตรียมให้เธอเข้าพิธีแต่งงานกับเศรษฐีในละแวกบ้าน เธอฮึดฮัดต่อต้านการคลุมถุงชนนี้มาก แต่ก็ไม่รู้จะทำอย่างไร ในเวลาไม่นาน หลังจากนั้น เหลียงซานโป้วตัดสินใจไปเยี่ยมเพื่อนในละแวกหมู่บ้านที่ซูหยิงไต้อยู่ คราวนี้เขาค้นพบด้วยความยินดีว่า ซูหยิงไต้ เพื่อนรักนั้นอันที่จริงเป็นหญิง ทว่าช่วงเวลาแห่งความยินดีคงอยู่ไม่นาน เพราะซูหยิงไต้บอกเขาอย่างเศร้าใจว่า บิดาบังคับให้เธอแต่งงานกับคนอื่นเสียแล้ว อาเหลียงจึงหลบหน้ามาด้วยความโศกเศร้า และไม่นานก็ตายจากไปด้วยหัวใจอันแตกสลาย

แล้ววันแต่งงานก็มาถึง เมื่อขบวนพิธีของเจ้าสาวกำลังเดินแห่แหนไปบ้านว่าที่เจ้าบ่าว ขบวนก็ผ่านสุสานที่ฝังศพเหลียงซานโป้ว เจ้าสาวจึงขออนุญาตบิดาเข้าไปแสดงความอาลัยและ ไหว้คารวะหลุมศพของอาเหลียง ทันใดนั้นปรากฏว่า เกิดพายุใหญ่ขึ้นอย่างฉับพลันฟ้าผ่าลงมาเปรี้ยงปร้าง แล้วหลุมศพก็แยกแหวกออกเป็นช่อง ซูหยิงไต้ สาวมั่นของเราฉวยโอกาสนั้นกระโดดลงไปในหลุม แล้วชั่วครู่หลุมก็ปิดกลับดังเดิม

หลังพายุใหญ่ รุ้งกินน้ำปรากฏอย่างงดงาม แล้วผู้คนแถวนั้นก็เห็นผีเสื้อ 2 ตัวบิน เคลียคลอล้อไล่กันอยู่อย่างมีความสุข ท่ามกลางหมู่มวลดอกไม้ที่บานสะพรั่งเหนือหลุมศพนั้น
ผู้คนเชื่อกันต่อมาจนเป็นตำนานว่า... ผีเสื้อทั้งสองก็คือวิญญาณของชายหนุ่มและหญิงสาว บัดนี้ทั้งคู่สุขสมหวังและได้ไปอยู่ด้วยกันชั่วนิรันดร์แล้ว

เรื่องราวรักโรแมนติกระคนปาฏิหาริย์จบลงอย่างมีความสุข เสียงเพลงของ The Butterfly Lovers Concerto เป็นอย่างไร เชิญติดตามฟังกันค่ะ