ความสำคัญของเมืองนครศรีธรรมราช
ตั้งแต่ครั้งเป็นอาณาจักรโบราณตามพรลิงค์ จนมาเป็นจังหวัดนครศรีนครศรีธรรมราช
.
นครศรีธรรมราช เกิดเป็นชุมชนเมืองก่อนที่คนไทยตั้งบ้านตั้งเมือง
แต่เดิม นครศรีธรรมราชเป็นอาณาจักรอิสระมีชื่อเรียก ตามพรลิงค์

นครศรีธรรมราช ถูกผนวกเข้ากับกรุงศรีอยุธยาในรัชสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ

สมัยกรุงธนบุรี สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงโปรดเกล้าฯ ให้เมืองนครศรีธรรมราชมีฐานะเป็นเมืองพระยามหานคร มีเจ้าปกครองของตนเอง แสดงถึงฐานะที่สำคัญมาก

นครศรีธรรมราชตั้งแต่สมัยโบราณมีเมืองบริวารในคาบสมุทรทางใต้อย่างน้อย 12 เมือง ที่เรียกว่า เมือง 12 นักษัตร

สมัยรัชกาลที่ 1-5 นครศรีธรรมราชมีฐานะเป็นหัวเมืองเอกที่สำคัญ ยังคงมีความสำคัญทั้งทางพุทธจักรและอาณาจักร เป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจ พุทธศาสนา การเมือง เป็นเมืองที่รัฐสยามต้องควบคุมดูแล พระมหากษัตริย์สยามแทบทุกรัชกาลตั้งแต่สมัยอยุธยาเอาพระทัยใส่ เสด็จลงไปด้วยพระองค์เอง

รายการไทยศึกษา
วราภรณ์ จิวชัยศักดิ์ สถาบันไทยศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ผศ.ดร.ดินาร์ บุญธรรม ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย