พริก ส่วนประกอบสำคัญที่ปรุงอาหารไทยให้จัดจ้าน

นักประวัติศาสตร์ด้านอาหารค้นพบว่า คนไทยและคนในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้รู้จักพริกไม่เกิน 500 ปีที่ผ่านมานี่เอง
พริกไม่ใช่พืชท้องถิ่นในภูมิภาคนี้หรอกหรือ?

มีหลักฐานจากนักประวัติศาสตร์ชาวสเปนที่บอกว่า สเปนคือคนยุโรปกลุ่มแรกที่ค้นพบพริก เราพบพริกในอาหารสเปน แต่พริกก็ยังไม่ใช่พืชท้องถิ่นของสเปนอยู่ดี

แล้วพริกมาจากไหน?

พริกเป็นพืชท้องถิ่นของทวีปอเมริกากลางและอเมริกาใต้ ปรากฏหลักฐานในอารยธรรมแอซเท็ก (อเมริกากลาง) และอารยธรรมอินคา (อเมริกาใต้)

เมื่อคริสโตเฟอร์ โคลัมบัสและกองเรือของเขาเดินทางไปถึงทวีปอเมริกา ลูกเรือคนหนึ่งหยิบพริกติดมือและเอากลับมาปลูกที่สเปน

คริสต์ศตวรรษที่ 17 นอกจากเป็นช่วงเวลาของการค้าทางทะเล ยังเป็นจุดเริ่มต้นของการแพร่กระจายความเผ็ดร้อนของพริกไปตามเส้นทางการค้าของโลก (เหมือนเครื่องเทศ) ตั้งแต่ยุโรป ตะวันออกกลาง อินเดีย จีน สู่เมืองท่าในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

คนไทยรู้จักพริกในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนกลาง (คริสต์ศตวรรษที่ 17 หรือพุทธศตวรรษที่ 22)

มีคนพยายามศึกษาว่า ก่อนหน้าที่จะรู้จักพริก รสชาติอาหารไทยเป็นอย่างไร

มีสำนวนโบราณของคนไทยที่พูดถึงรสชาติอาหาร "เปรี้ยวหวานมันเค็ม" แต่ไม่มีรสเผ็ด แน่นอนว่าน้ำพริกยังไม่มี

ตั้งแต่พริกเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมอาหารไทย อาหารไทยมีวิวัฒนาการเร็วมาก

พริกอยู่ในฐานะตัวชูรส นอกจากทำให้อาหารคาวเกิดรสชาติหลากหลาย ยังเติมเต็มสรรพคุณอื่นๆ ของสมุนไพรในอาหารไทยที่มีอยู่เดิม เพิ่มสีสัน รสชาติ และชีวิตชีวา
ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า แค่เติมพริก ทำให้อาหารอร่อยผิดหูผิดตา

*อาหารจานพริกพบได้ในทุกวัฒนธรรมการกินของคนในภูมิภาคเอเชียอาคเนย์

รายการไทยศึกษา
อ.วราภรณ์ จิวชัยศักดิ์ สถาบันไทยศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ผศ.ดร.ดินาร์ บุญธรรม ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย